Κούβα: Καπιταλισμός µε το σταγονόμετρο

Από 1ης Ιανουαρίου απελευθερώνονται εκατοντάδες επαγγέλματα από τον κλοιό του σοσιαλιστικού Δημοσίου

Μετά τις απολύσεις περισσότερων του ενός εκατοµµυρίου δημοσίων υπαλλήλων εντός του 2011, η 1η Ιανουαρίου βρίσκει την Κούβα να εισέρχεται ακόμη

πιο δυναμικά σε µια πορεία που «µυρίζει» μετάβαση σε µια πρώιµη, αν όχι πρωτόγονη µορφή καπιταλισμού: δεκάδες επαγγέλματα «απελευθερώνονται», δίνοντας στους πολίτες για πρώτη φορά ύστερα από µισόν αιώνα τη δυνατότητα να αυτοαπασχολούνται νόµιµα, να λειτουργούν ιδιωτικές επιχειρήσεις, να προσλαμβάνουν άλλους πολίτες, να καθορίζουν την τιμή των υπηρεσιών τους και των προϊόντων τους, µαζί όμως µε την υποχρέωση να πληρώνουν βαρύτατους φόρους.

Σε µια προσπάθεια να επιβιώσει, η γηρασµένη και σοβιετικής αντίληψης σοσιαλιστική οικονομία της Κούβας επιτρέπει ήδη εδώ και λίγους µήνες στους οδηγούς ταξί και στους κοµµωτές να λειτουργούν ιδιωτικές επιχειρήσεις. Από το νέο έτος θα δοθούν άδειες, µεταξύ άλλων, σε επιπλοποιούς, κλειδαράδες, φωτογράφους, καθώς και σε όσους επισκευάζουν οικιακές συσκευές, ρολόγια και υποδήµατα.

Για να συµβαίνει αυτό, οι νέοι ελεύθεροι επαγγελµατίες θα πληρώνουν ενοίκιο στο κράτος για τα καταστήµατά τους, θα αγοράζουν µόνοι τους τις προμήθειες τους και θα πληρώνουν στο κράτος τεράστιους φόρους που µπορεί να φθάνουν ως και το 75% των κερδών τους. Παράλληλα, οι κουβανέζικες τράπεζες θα είναι πλέον σε θέση να παρέχουν µικρά δάνεια σε όσους επιθυµούν να επισκευάσουν το σπίτι τους ή να επενδύσουν σε µια µικρή επιχείρηση, τα οποία τα ξεκινούν από 30 ευρώ – το διπλάσιο του µέσου όρου του µηνιαίου µισθού, ενώ για πρώτη φορά σε δεκαετίες οι Κουβανοί θα µπορούν να πουλούν και να αγοράζουν σπίτια και αυτοκίνητα.

Στόχος του προέδρου Ραούλ Κάστρο δεν είναι, όπως έχει δηλώσει ο ίδιος, να εγκαταλειφθεί το σοσιαλιστικό µοντέλο, αλλά να εκσυγχρονιστεί, ώστε «να εξαλειφθεί η ιδέα ότι η Κούβα είναι η µοναδική χώρα στον κόσµο όπου µπορεί κανείς να ζει χωρίς να εργάζεται».

Πράγµατι, µπορεί πέρυσι το επίσηµο ποσοστό ανεργίας να ανερχόταν στο 1,7%, όµως µε µηνιαίους µισθούς της τάξης των 15 ευρώ, την παροχή δελτίου τροφίµων και δωρεάν εκπαίδευση και ιατροφαρµακευτική περίθαλψη, δεν ήταν λίγοι οι Κουβανοί που υλοποιούσαν ένα παλιό αστείο – «εκείνοι κάνουν ότι µας πληρώνουν και εµείς κάνουµε ότι δουλεύουµε».

Ως τώρα το 85% των Κουβανών εργαζόταν για τον δηµόσιο τοµέα, όµως σύµφωνα µε τα σχέδια της κυβέρνησης Κάστρο ως το 2016 το 40% του εργατικού δυναµικού των 5,1 εκατοµµυρίων πολιτών θα έχει µεταπηδήσει στον «µη κρατικό τοµέα».

Πώς όµως αντιµετωπίζουν οι Κουβανοί τις αλλαγές; Απ’ ό,τι φαίνεται, µε ανυποµονησία, αλλά και µια κάποια ανησυχία για τη νέα εποχή πραγµάτων, που θα τους αφήσει πιο ανεξάρτητους, αλλά σαφώς λιγότερο προστατευµένους οικονοµικά.

Οσο για την επίσηµη Εργατική Συνοµοσπονδία της Κούβας, στηρίζει απόλυτα τις οικονοµικές πρωτοβουλίες του Κόµµατος. «Το κράτος µας δεν µπορεί και δεν πρέπει να συνεχίσει να συντηρεί εταιρείες, παραγωγικές ενότητες, υπηρεσίες και επιχορηγούµενους τοµείς µε φουσκωµένους µισθούς και απώλειες που βλάπτουν την οικονοµία. Οι απώλειες αυτές είναι τελικά αντιπαραγωγικές, δηµιουργούν κακές συνήθειες και διαστρεβλώνουν την εργασιακή συµπεριφορά.» τόνισε σε ανακοίνωσή του.

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ www.tovima